หน้าหนังสือทั้งหมด

อายตนะและวิถีจิต
126
อายตนะและวิถีจิต
อายตนะเป็นที่เกิดแห่งวิถีจิตอยู่เสมอ จะเกิดในชาติใดภพใดก็ตามวิถีจิตไม่เกิดที่อื่น ต้องเกิด ตามอายตนะเหล่านี้ คือ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ 2. อายตนะ 12 ชื่อว่า อายตนะ เพราะว่าเป็นที่อยู่ จริงอย่างนั้น ใน
อายตนะเป็นที่เกิดแห่งวิถีจิต ซึ่งหมายถึงการรวมกันของอารมณ์และวิถีจิตที่ต้องอาศัยอายตนะ ทั้ง 6 ได้แก่ ตา หู จมูก ลิ้น กาย และใจ หน้าที่ของอายตนะคือการเป็นสถานที่เกิดและประชุมของอารมณ์ซึ่งมีความสำคัญในค
อายตนะ 12: ความหมายและบทบาทในวิปัสสนา
124
อายตนะ 12: ความหมายและบทบาทในวิปัสสนา
บทที่ 6 อายตนะ 12 ในบทเรียนที่แล้ว นักศึกษาได้ศึกษาเกี่ยวกับขันธ์ 5 สำหรับในบทเรียนนี้นักศึกษาจะ ได้ศึกษาวิปัสสนาภูมิลำดับต่อไป คือ อายตนะ 12 6.1 ความหมายของอายตนะ อายตนะ มีความหมาย 3 นัย คือ 1. อายตน
ในบทเรียนนี้นักศึกษาได้ศึกษาอายตนะ 12 ซึ่งมีความหมายหลายประการ โดยเฉพาะการทำให้จิตและเจตสิกกว้างขวางขึ้น อายตนะแบ่งออกเป็นอายตนะภายในและภายนอก โดยมีตัวอย่างจากประสาทตากับสีในการทำให้เกิดการเห็น การกระ
วิถีทิศมรรคแปล ภาค ๓ ตอนที่ 127
128
วิถีทิศมรรคแปล ภาค ๓ ตอนที่ 127
ประโยค - วิถีทิศมรรคแปล ภาค ๓ ตอนที่ 127 อยู่ นั้น เพียงนั้น (เพราะเหตุนี้ ทวาและอารมณ์ทั้งหลายนัน จึงชื่อ อายตนะ (แปลว่านำอายตนะ คือ สารทุกข้อน ยึดอยู่แล้วไป) ธรรมทั้งปวงนี้ ได้ชื่อว่า อายตนะ ฯ เพราะ
เนื้อหานี้เกี่ยวกับคำว่า 'อายตนะ' ซึ่งหมายถึงสถานที่ที่จิตเจตสิกใช้ส่งต่ออารมณ์และธรรมต่างๆ โดยมีการนำเสนอความหมายที่หลากหลาย เช่น อายตนะในฐานะสถานที่อยู่ บ่อเกิด และถิ่นกำเนิด ที่แสดงถึงความเชื่อมโยง
อายตนะ 12 ตามทัศนะของพระมงคลเทพมุนี
133
อายตนะ 12 ตามทัศนะของพระมงคลเทพมุนี
6.5 อายตนะ 12 ตามทัศนะของพระมงคลเทพมุนี 1. ความหมายและอายตนะแบบต่าง ๆ พระเดชพระคุณพระมงคลเทพมุนีได้ให้ความหมายของคำว่า อายตนะ ไว้ว่า หมายถึง ดึงดูด หรือบ่อเกิด ท่านกล่าวว่า “บ่อเกิดของตาดึงดูดรูป บ่อเ
บทความนี้เสนอความหมายของอายตนะตามทัศนะของพระมงคลเทพมุนี โดยแบ่งอายตนะออกเป็น 2 ประเภท คือ โลกายตนะที่ดึงดูดสรรพสัตว์ไปตามภพภูมิ และธัมมายตนะที่ดึงดูดสรรพสัตว์ที่หมดกิเลส โดยอธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่า
อายตนะ 12: การติดต่อของจิตและอารมณ์
241
อายตนะ 12: การติดต่อของจิตและอารมณ์
11.2 อายตนะ 12 อายตนะ 12 หมายถึง แดนติดต่อให้จิตหรือวิญญาณกับอารมณ์คือสิ่งเร้าได้ติดต่อกัน แล้วสำเร็จ เป็นการเห็น การได้ยิน การได้กลิ่น การลิ้มรส การสัมผัส การรับรู้ อายตนะนั้น มี 12 คือ แบ่งเป็น 2 ปร
อายตนะ 12 แบ่งออกเป็นอายตนะภายใน 6 ประเภท ได้แก่ ตา, หู, จมูก, ลิ้น, กาย, ใจ และอายตนะภายนอก 6 ประเภท ได้แก่ รูป, เสียง, กลิ่น, รส, สัมผัส, ธรรมารมณ์ อายตนะภายในคือช่องรับรู้ที่เชื่อมต่อจิตกับอารมณ์ ส
แนวคิดเกี่ยวกับอายตนะ
123
แนวคิดเกี่ยวกับอายตนะ
แนวคิด 1. อายตนะ หมายถึง ธรรมที่ยังผลของตนให้เกิดขึ้น หรือทำจิตและเจตสิกให้กว้างขวาง หรือ เป็นอวัยวะที่ต่อระหว่างจิตกับอารมณ์ อายตนะมีอยู่ 2 ประเภท คือ อายตนะภายในและ อายตนะภายนอก มีคุณสมบัติอยู่ 5 ปร
อายตนะหมายถึงธรรมที่ทำให้เกิดผลซึ่งเกี่ยวข้องกับจิตและเจตสิก มีอายตนะ 2 ประเภทคือ ภายในและภายนอก ซึ่งมีคุณสมบัติ 5 ประการ อายตนะทำให้เกิดความรู้ที่เชื่อมต่อกันผ่านวิญญาณ โดยพระมงคลเทพมุนีแบ่งอายตนะออก
ธรรมะเพื่อประชา - ผลแห่งการฟังธรรม
216
ธรรมะเพื่อประชา - ผลแห่งการฟังธรรม
…้ชื่อว่าช้าง ม้า ราชสีห์ หรืออื่นๆ อีกมากมาย” แต่พระบรมศาสดาตรัสว่า “สัตว์เหล่านี้ประกอบด้วยขันธ์ ๕ อายตนะ ๑๒ ธาตุ ๑๘ อันเป็นที่เกิดทั้งกุศล และอกุศล ทําให้สรรพสัตว์เหล่านี้ต้องเวียนว่ายในสังสารวัฏอันยาวนาน เพ…
เนื้อหาพูดถึงการฟังธรรมของอาชีวกซึ่งเคยเกิดเป็นงูเหลือม และการเข้าใจธรรมที่ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงในชีวิตของเขา เมื่อได้แก่ความรู้และความเข้าใจในอายตนะและขันธ์ ๕ ทำให้เขาตัดสินใจขอบวชเพื่อบำเพ็ญสมณธรรม
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 245
246
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 245
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 245 [แก้อรรถปาฐะในวิญญาณัญจายตนะ ในปาฐะเหล่านั้น คำว่า "โดยประการทั้งปวง" นี้ มีนัยอันกล่าว มาแล้ว ส่วนในคำ 'ก้าวล่วงอากาสานัญจายตนะ" นั้น มีอธิบายว่า ตา
ในหน้าที่ 245 ของวิสุทธิมรรคแปล ได้มีการวิเคราะห์คำว่า 'อากาสานัญจายตนะ' ซึ่งมีความหมายทั้งในแง่ของอารมณ์และอดีตการก้าวล่วง การวิเคราะห์นี้ช่วยให้เข้าใจถึงความสัมพันธ์ระหว่างฌานและอารมณ์ อากาสานัญจายต
การศึกษาอายตนะและผัสสะในพระพุทธศาสนา
351
การศึกษาอายตนะและผัสสะในพระพุทธศาสนา
ประโยค- วิจิตรธีรมแปลก ภาค ๓ ตอนที่ ๑ หน้า 350 เพื่อส่องความว่า ผัสสะแม้นเดียว มืออยตะหลายอย่างเป็นแดนเกิดได้ คำว่า "โดยเฉกอวนะนึกษ" เป็นต้น ความว่า พระตาถเจ้าวง แสดงพระพุทธธิบายว่า ผัสสะอันเดียวอ้อมม
เอกสารนี้นำเสนอการศึกษาเกี่ยวกับอายตนะและผัสสะในพระพุทธศาสนา โดยมุ่งเน้นความสำคัญของปัจจัยที่มีผลต่อความรู้สึกและประสบการณ์ทางอารมณ์ในกระบวนการศึกษา นอกจากนี้ยังได้ดำเนินการอธิบาย प्रमुखábes 5 อายตนะ
องค์ประกอบของใจและอายตนะในพุทธศาสนา
9
องค์ประกอบของใจและอายตนะในพุทธศาสนา
ส่วนที่เหลืออีก 4 อย่าง คือ ส่วนที่เกี่ยวข้องกับ "ใจ" กล่าวคือ "เวทนา" เป็นการรับความรู้สึกจากภายนอกที่เข้ามา "สัญญา" เป็นการนึกคิดในเรื่องราวต่างๆ "สังขาร" เป็นการตั้งใจที่จะทำหรือปรุงแต่งสิ่งใดสิ่งห
เนื้อหานี้ได้อธิบายถึงส่วนที่เกี่ยวข้องกับ 'ใจ' ในพุทธศาสนา ซึ่งประกอบด้วย 'เวทนา', 'สัญญา', 'สังขาร', และ 'วิญญาณ' โดยเฉพาะ อายตนะ 12 ที่แสดงถึงการรับรู้อารมณ์และการตอบสนองต่อสิ่งภายนอก นอกจากนี้ยังไ
การวิเคราะห์ความเห็นในคัมภีร์ กถาวัตถุอรรถถกา
11
การวิเคราะห์ความเห็นในคัมภีร์ กถาวัตถุอรรถถกา
การเดินเท้าของดาวฤกษ์ (2) 秧一切有融的成立 (2) 57 9. อธิบายฝันยานในคัมภีร์ กถาวัตถุอรรถถกา เกี่ยวไว้อย่างนี้ มีความคิดเห็นของพวกอุตตารปกะ (พวกที่อยู่ทางด้านเหนือ) บางพวกและพวกเหตุฑา ทั้งหลายที่ว่า
บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์ความเห็นในคัมภีร์ กถาวัตถุอรรถถกา ที่พูดถึงทุกข์ว่าเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นจริง และธรรมอื่นๆที่ถูกมองว่าไม่เกี่ยวข้องกับเหตุ ผลของทุกข์ ผลกระทบจากแต่ละมุมมอง แล้วเปรียบเทียบความค
บิล ธิรา จา: สมถวิปัสสนา
32
บิล ธิรา จา: สมถวิปัสสนา
บิล ธิรา จา จตุธาตุววัตถาน ๑ อรูปฌาน ๔ ทั้ง ๔๐ นี้ เป็นภูมิของสมถะ วิปัสสนามีภูมิ ๖ ขันธ์ ๕ อายตนะ ๑๒ ธาตุ ๑๘ อินทรีย์ ๒๒ อริยสัจ๔ ปฏิจจสมุปบาทธรรม ธรรมอาศัยซึ่งกันและกันเกิดขึ้น ธรรมอาศัยซึ่งกันและกัน…
…ของสมถะและวิปัสสนาในพระพุทธศาสนา โดยแบ่งออกเป็นส่วนต่างๆ เช่น อรูปฌาน ๔, วิปัสสนามีภูมิ ๖, ขันธ์ ๕, อายตนะ ๑๒ และอื่นๆ โดยใช้หลักการเจริญภาวนา สมถะและวิปัสสนากรรมฐานเป็นแนวทางในการศึกษา. เนื้อหานี้ถือเป็นตำรับ…
พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) และอริยสัจ ๔
10
พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) และอริยสัจ ๔
พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) 51 นิโรธ คือ ความดับเหตุให้เกิด มรรค คือ ข้อปฏิบัติหนทางมีองค์ ๘ ไปจากข้าศึก ให้ถึงนิพพาน เมื่อเห็นสัจธรรมทั้ง ๔ เป็นที่พึ่งดีเช่นนี้แล้ว พระองค์ทรงรับสั่งว่า : - เอต โข สร
ในบทนี้ หลวงพ่อวัดปากน้ำมุ่งเน้นการอธิบายอริยสัจ ๔ ซึ่งเป็นความจริงที่พระพุทธเจ้าตรัสรู้ และวิธีการเห็นอริยสัจนี้ต้องใช้ดวงญาณและหัวใจที่หยุดนิ่ง โดยเริ่มจากการเข้าฌาน โดยอธิบายถึงการเกิดและวิถีของสัต
การเจริญภาวนาและสมาธิในพระพุทธศาสนา
189
การเจริญภาวนาและสมาธิในพระพุทธศาสนา
อนุสสติ หมายถึง การระลึกถึงอยู่เนืองๆ เสมอๆ ความมีสติระลึกถึง เช่น พุทธานุสติ ระลึกถึง คุณของพระพุทธเจ้าเป็นอารมณ์ พรหมวิหาร หมายถึง ธรรมเป็นเครื่องอยู่ของพรหม มี 4 คือ เมตตา กรุณา มุทิตา และอุเบกขา อ
เนื้อหาพูดถึงการระลึกถึงเสมอๆ ผ่านอนุสสติ รวมถึงการพิจารณาคุณของพระพุทธเจ้า, ความสำคัญของพรหมวิหาร 4, การพิจารณาธาตุในร่างกาย, และสมาธิที่หมายถึงการทำให้จิตสงบแน่วแน่ การมีจิตจดจ่อในกิจกรรมต่างๆ เช่น
วิปัสสนากัมมัฏฐานและความหมายของวิปัสสนา
65
วิปัสสนากัมมัฏฐานและความหมายของวิปัสสนา
3.2 วิปัสสนากัมมัฏฐาน 3.2.1 ความหมายของวิปัสสนา พระมงคลเทพมุนีได้อธิบายความหมายของวิปัสสนาว่า เห็นวิเศษ เห็นแจ้ง หรือเห็นต่างๆ ท่านอธิบายลักษณะการเห็นว่า หมายถึง การเห็นในรูป แจ้ง คือ แจ่มแจ้งโดยสามัญ
วิปัสสนากัมมัฏฐานเป็นการเห็นวิเศษและแจ้ง โดยพระมงคลเทพมุนีอธิบายว่าหมายถึงการเห็นความจริงของสิ่งทั้งหลาย เช่น อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา การเห็นด้วยตาธรรมกายเป็นการรู้ที่ตรงตามความจริง แล้วกล่าวถึงวิธีการศ
ภพภูมิและขันธ์ 5 ในพระพุทธศาสนา
6
ภพภูมิและขันธ์ 5 ในพระพุทธศาสนา
บทที่ 4 ภพภูมิ 4.1 ความหมายของภพภูมิ 4.2 ลักษณะทางกายภาพของจักรวาลและเอกภพ 4.3 ลักษณะของภพภูมิในทางพระพุทธศาสนา 4.4 ลักษณะของภพภูมิทางวิทยาศาสตร์กับพระพุทธศาสนา 4.5 กิเลส กรรม วิบาก นำไปสู่ภพภูมิ 63 6
บทที่ 4 ว่าด้วยภพภูมิ มีความหมายถึงลักษณะของภพภูมิในทางพระพุทธศาสนาและความเชื่อมโยงกับวิทยาศาสตร์ พร้อมทั้งความรับผิดชอบที่เกิดจากกิเลสและกรรม ในบทที่ 5 นำเสนอขันธ์ 5 โดยอธิบายความหมาย ธรรมชาติ และองค
การศึกษาอินทรีย์และอริยสัจ 4
7
การศึกษาอินทรีย์และอริยสัจ 4
บทที่ 8 อินทรีย์ 22 145 8.1 ความหมายของอินทรีย์ 148 8.2 องค์ประกอบของอินทรีย์ 22 148 8.3 ลักษณะของอินทรีย์ 22 150 8.4 ลักษณะความสัมพันธ์ของอินทรีย์ในลำดับของเทศนา 162 8.5 การจัดหมวดหมู่ของอินทรีย์ 22
บทที่ 8 แนะนำความหมายและองค์ประกอบของอินทรีย์ รวมถึงลักษณะและความสัมพันธ์ในเทศนา ข้ามมาที่บทที่ 9 พูดถึงอริยสัจ 4 ความสำคัญและกิจในอริยสัจสี่บท มาสู่บทที่ 10 อธิบายปฏิจจสมุปบาท การแปลและความสัมพันธ์ ร
MD 408 สมาธิ 8: วิปัสสนากัมมัฏฐาน
8
MD 408 สมาธิ 8: วิปัสสนากัมมัฏฐาน
รายละเอียดรายวิชา 1. คาอธิบายรายวิชา MD 408 สมาธิ 8 : วิปัสสนากัมมัฏฐาน ศึกษาหลักในการเจริญวิปัสสนากัมมัฏฐาน ได้แก่ กิเลส กรรม วิบาก ภพภูมิ ขันธ์ 5 อายตนะ ธาตุ 18 อินทรีย์ 22 อริยสัจ 4 และปฏิจจสมุปบาท
รายวิชา MD 408 สมาธิ 8 มุ่งเน้นการศึกษาเกี่ยวกับวิปัสสนากัมมัฏฐาน เริ่มจากหลักทางพระพุทธศาสนา เช่น กิเลส กรรม วิบาก ฯลฯ และเสนอแนวทางการปฏิบัติที่เกี่ยวข้องกับวิชชาธรรมกาย โดยนักเรียนจะได้รับความรู้ แ
ความหมายและภูมิของวิปัสสนา
22
ความหมายและภูมิของวิปัสสนา
เป็นเหตุ มีกิเลสเป็นปัจจัย เมื่อความสิ้นกิเลสและความสิ้นทุกข์จะสำเร็จได้โดยการเจริญ วิปัสสนาดังกล่าวมานี้ จึงกล่าวได้ว่า วิปัสสนานี้ มีความสิ้นกิเลสและความสิ้นทุกข์ เป็นประโยชน์ 1.2.2 ความหมายวิปัสสนา
วิปัสสนาเป็นการเห็นแจ้งในเรื่องอริยสัจ 4 และอุปกรณ์ต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง ซึ่งอธิบายโดยพระมงคลเทพมุนี วิปัสสนาเป็นเครื่องมือที่ใช้ในการเจริญภาวนาเพื่อขจัดกิเลสและความทุกข์ การเจริญวิปัสสนาต้องอาศัยเข้าใ
หน้า20
122
เนื้อหาบทที่ 6 อายตนะ 12 6.1 ความหมายของอายตนะ 6.2 คุณสมบัติของอายตนะ 6.3 ประเภทของอายตนะ 6.3.1 อายตนะภายใน (อัชฌัตติกายตนะ) 6.3.2 ลักษณะของอายตนะภายใน 6.3.3 อายตนะภายนอก (พาหิรายตนะ) 6.4 การทำหน้าที่